پنج شرط برای دوست داشتن دیگران

عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ (ع) قَالَ:
«قَالَ الْحَارِثُ الْأَعْوَرُ لِأَمِیرِ الْمُؤْمِنِینَ (ع) یَا أَمِیرَ الْمُؤْمِنِینَ أَنَا وَ اللَّهِ أُحِبُّکَ فَقَالَ لَهُ یَا حَارِثُ أَمَّا إِذَا أَحْبَبْتَنِی فَلَا تُخَاصِمْنِی وَ لَا تُلَاعِبْنِی وَ لَا تُجَارِینِی وَ لَا تُمَازِحْنِی وَ لَا تُوَاضِعْنِی وَ لَا تُرَافِعْنِی.»
امام صادق علیه السلام فرمود:
حارث اعوَر به امیر مؤمنان علی علیه السلام گفت: اى امیر مؤمنان! به خدا سوگند، من تو را دوست دارم، حضرت فرمود: حال که مرا دوست دارى،

* پس با من ستیزه نکن،
* مرا بازى نده،
* با من مجادله انجام نده،
* با من شوخى نکن،
* و مرا از منزلت حقیقى ‏ام پایین ‏تر و بالاتر نبر.

---

الخصال، ج‏1، ص: 334

آداب نشست و برخاست...

اندر احوالات دوست-10

علی‌(ع) می‌فرماید:

لاتُصْحَبَن‌َّ أبناءَ الدُّنْیا؛ فَانَّک‌َ اِن‌ْ أَقْلَلْت‌َ اِستثقلوک‌َ، و اِن‌ اکثرت‌َ حَسَدوک‌َ.

با فرزندان‌ دنیا مصاحبت‌ مکن‌؛ زیرا چون‌ نادار شوی‌، سنگینت‌شمارند و چون‌ دارا شوی‌، بر تو حسد برند.

 

اندر احوالات دوست-9

امام سجاد علیه ‏السلام مردم را از رفاقت با پنج دسته برحذر داشته است:

ای فرزندم، به پنج گروه نظر کن

و با آن‏ها رفاقت نکن

و سخن نگو

و همراه آن‏ها نشو:


1 - از رفاقت با دروغ‏گو بپرهیز که او مانند سراب است که نزدیک را دور و دور را نزدیک جلوه می‏دهد.

2 - از دوستی با گناهکار اجتناب کن که تو را به یک لقمه یا کم‏تر می‏فروشد.

3 - از رفاقت با بخیل خودداری کن که تو را در زمانی که نیاز به او داری، رها می‏کند.

4 - از مصاحبت با نادان بپرهیز که او می‏خواهد به تو نفع رساند اما ضرر می‏رساند.

5 - از دوستی با کسی که از خویشاوندانش بریده، دوری کن که او را در قرآن ملعون یافته‏ ام"

اندر احوالات دوست-8

امام علی علیه السلام فرمودند:

«بهترین دوست تو

کسی است که

تو را

شیفته آخرت کند،

و نسبت به دنیا

بی رغبت کند

و تو را در

فرمانبرداری از خدا

کمک کند.»

اندر احوالات دوست-7

امام صادق علیه السلام فرمودند:

«بپرهیز از اینکه

دوستی کنی

با

کسی که برای

طمع و ترس

یا؛

هوای نفس

و

خوردن و آشامیدن

رو به تو می آورد

و در جستجوی

دوستی با پرهیزگاران باش.»

اندر احوالات دوست-6

امام صادق‏ علیه‏ السلام می‏ فرماید:

"دوستی

حد و مرزی دارد.

هر کس آن‏ها را

مراعات کرد،

دوست حقیقی است

و گرنه؛

نسبت دوستی به او نده.

حدود دوستی عبارتند از:

1 - آن که نهان و آشکارش برای تو یکسان باشد.

2 - زینت تو را زینت خود و عیب تو را عیب خویش شمارد.

3 - اگر به ریاست و ثروت و پست و مقام برسد، رفتارش عوض نشود.

4 - اگر تمکن پیدا کرد، از آن چه دارد، نسبت به تو دریغ نورزد.

5 - تو را در گرفتاری‏ ها رها نکند و تنها نگذارد".